Là một người trồng lúa lâu năm, Nông Nghiệp Mới hiểu rõ nỗi lo lắng của bà con mỗi khi mùa vụ đến gần. Trong số muôn vàn mối đe dọa đến sự sinh trưởng của cây lúa, bệnh đạo ôn luôn là một trong những cái tên khiến bà con nông dân chúng ta phải e dè nhất. Vậy làm sao để nhận biết sớm bệnh đạo ôn và có biện pháp phòng trị hiệu quả? Hãy cùng Nông Nghiệp Mới tìm hiểu kỹ hơn qua bài viết dưới đây nhé!
Bệnh Đạo Ôn Trên Cây Lúa Là Gì?
Bệnh đạo ôn (hay còn được gọi là bệnh cháy lá, cháy cổ gié) là một loại bệnh hại lúa phổ biến do nấm Pyricularia oryzae gây ra. Bệnh có thể xuất hiện ở tất cả các giai đoạn sinh trưởng của cây lúa, từ khi cây con cho đến khi lúa chín.
Tác hại của bệnh đạo ôn:
- Làm giảm năng suất cây trồng một cách nghiêm trọng, có thể lên đến 70-80%.
- Gây ảnh hưởng đến chất lượng gạo, khiến gạo bị lép lửng, giảm giá trị thương phẩm.
Cách Nhận Biết Bệnh Đạo Ôn Trên Lúa
Việc nhận biết sớm dấu hiệu bệnh đạo ôn sẽ giúp bà con chủ động hơn trong việc phòng trị bệnh, hạn chế thiệt hại cho mùa vụ. Dưới đây là một số đặc điểm nhận biết bệnh đạo ôn:
1. Giai đoạn cây con:
- Trên lá xuất hiện các vết bệnh hình tròn hoặc bầu dục, màu nâu nhạt, viền nâu đậm.
- Vết bệnh thường xuất hiện ở bẹ lá và phiến lá.
- Cây con bị bệnh nặng có thể bị chết.
2. Giai đoạn lúa đẻ nhánh – làm đòng:
- Vết bệnh trên lá lớn hơn, có hình dạng giống như mắt cá, màu nâu đậm ở giữa và nhạt dần ra mép.
- Vết bệnh có thể lan rộng ra toàn bộ phiến lá và gây cháy lá.
3. Giai đoạn trổ bông – lúa chín sữa:
- Bệnh đạo ôn cổ bông: Cổ bông bị nhiễm bệnh sẽ xuất hiện vết bệnh màu nâu đen, làm cổ gié bị gãy, hạt lúa không được cung cấp dinh dưỡng, dẫn đến lúa bị lép hoặc lửng.
- Bệnh đạo ôn trên hạt: Trên hạt lúa xuất hiện các vết bệnh màu nâu đen hoặc xám đen, làm giảm chất lượng gạo.
Nguyên Nhân Gây Bệnh Đạo Ôn Trên Cây Lúa
Bệnh đạo ôn trên cây lúa phát triển mạnh trong điều kiện:
- Thời tiết ẩm ướt: Nấm bệnh phát triển mạnh trong điều kiện nhiệt độ từ 25-30 độ C, độ ẩm cao trên 80%. Đặc biệt là sau những cơn mưa dài ngày.
- Sử dụng giống lúa kém chất lượng: Giống lúa không rõ nguồn gốc, không được kiểm định có thể mang mầm bệnh.
- Bón phân không hợp lý: Bón quá nhiều đạm sẽ làm cây lúa yếu ớt, dễ bị nấm bệnh tấn công.
- Mật độ gieo trồng quá dày: Mật độ trồng dày tạo điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh lây lan nhanh chóng.
Biện Pháp Phòng Trị Bệnh Đạo Ôn Trên Lúa Hiệu Quả
Để phòng ngừa và kiểm soát bệnh đạo ôn hiệu quả, bà con nông dân có thể áp dụng một số biện pháp sau:
1. Biện pháp canh tác:
- Sử dụng giống lúa kháng bệnh, có nguồn gốc rõ ràng.
- Gieo trồng với mật độ hợp lý, không nên gieo quá dày.
- Bón phân cân đối, hợp lý, tránh bón thừa đạm.
- Thường xuyên thăm đồng để phát hiện và xử lý bệnh kịp thời.
2. Biện pháp hóa học:
- Sử dụng các loại thuốc đặc trị bệnh đạo ôn như: Tricyclazole, Isoprothiolane, Carbendazim,…
- Phun thuốc khi bệnh chớm xuất hiện và phun nhắc lại sau 7-10 ngày.
Lưu ý khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật:
- Phun thuốc đúng liều lượng, đúng thời điểm.
- Trang bị đầy đủ bảo hộ lao động khi phun thuốc.
- Không phun thuốc vào thời điểm lúa sắp thu hoạch.
Một Số Câu Hỏi Thường Gặp Về Bệnh Đạo Ôn
1. Làm thế nào để phân biệt bệnh đạo ôn với các bệnh khác trên cây lúa?
Ngoài những đặc điểm đã nêu ở trên, bà con có thể phân biệt bệnh đạo ôn với các bệnh hại khác qua hình dạng, màu sắc vết bệnh. Ví dụ như bệnh bạc lá vi khuẩn thường có vết bệnh màu trắng xám, bệnh khô vằn có vết bệnh hình bầu dục, màu nâu nhạt, viền nâu đậm,…
2. Nên làm gì khi lúa đã bị bệnh đạo ôn nặng?
Nếu lúa đã bị bệnh đạo ôn nặng, bà con nên thu hoạch sớm để giảm thiểu thiệt hại. Sau đó, cần vệ sinh đồng ruộng, tiêu hủy tàn dư cây trồng để tránh lây lan bệnh cho vụ sau.
3. Có những phương pháp phòng trị bệnh đạo ôn nào thân thiện với môi trường?
Bên cạnh các biện pháp hóa học, bà con có thể áp dụng một số biện pháp sinh học để phòng trị bệnh đạo ôn như: sử dụng chế phẩm sinh học trừ nấm, bón phân hữu cơ, trồng cây luân canh,…
Kết Luận
Bệnh đạo ôn là một trong những bệnh hại nguy hiểm trên cây lúa. Hy vọng qua bài viết này, Nông Nghiệp Mới đã cung cấp cho bà con những thông tin bổ ích về cách nhận biết và phòng trị bệnh đạo ôn hiệu quả. Hãy áp dụng ngay những kiến thức trên vào thực tế để bảo vệ mùa vụ của mình bạn nhé!
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy để lại bình luận bên dưới, Nông Nghiệp Mới sẽ giải đáp giúp bạn. Đừng quên chia sẻ bài viết này đến bạn bè, người thân để cùng nhau xây dựng một nền nông nghiệp xanh – sạch – bền vững!